W laboratorium naszej Katedry zainstalowano mikroskop polaryzacyjny z fotometrem pracujący z systemem TIDAS. Sprzęt pozwoli na pomiar odbicia światła od węgielków, co przyczyni się do rozwoju metody. Pierwsze pomiary planowane są już na listopad 2023. Zakup był możliwy z projektu NCN o nr 2021/43/D/ST10/00212 kierowanego przez Alę Bonk.

Kolejny artykuł prezentujący wyniki naszego monitoringu Jeziora Żabińskiego został opublikowany w Freshwater Biology. Badania wykonane przez Agnieszkę Szczerbę odkrywają związki pomiędzy sezonowymi zmianami warunków meteorologicznych a zbiorowiskami okrzemek i cyst złotowiciowców. Monitoring prowadzono z użyciem pułapek sedymentacyjnych, pomiarów limnologicznych i hydrochemicznych, a także wykorzystano dane meteorologiczne. Praca została wykonana we współpracy z dr. Sergi Pla-Rabes (CREAF, Barcelona). Miłej lektury!

Szczerba A., Pla-Rabes S., Tylmann W. 2023. Control of diatom and chrysophyte cyst dynamics by a meteorologically driven mixing regime in eutrophic Lake Żabińskie, northern Poland. Freshwater Biology, 68: 1503–1517. DOI 10.1111/fwb.14144. LINK

XXI Kongres INQUA odbył się w Rzymie w dniach 14-20 lipca. Byliśmy współautorami dwóch wystąpień zaprezentowanych przez naszych współpracowników ze Szwajcarii i Rumunii:

Evidence for natural lake anoxia events during abrupt climate change in the last 130 ka in Eurasia
Zahajská P., Schouten S.J., Schmidhauser N., Zander P.D., Sirocko F., Zolitschka B., Garcia M.L., Tjallingii R., Zhou X., Lami A., Vogel H., Stebich M., Tylmann W., Grosjean M.

Two millennia of fire activity: influence of climate and people in a peat-bog from Western Romanian Carpathians
Haliuc A., Bonk A., Magyari E., Korponai J., Gogaltan F., Stache A., Longman J., Veres D.

W laboratorium naszej katedry zainstalowano spektrometr mikro-XRF M4 Tornado. Będzie on służył przede wszystkim do analiz składu chemicznego zaimpregnowanych próbek osadów w bardzo wysokiej rozdzielczości przestrzennej. Pierwsze analizy planowane są na jesień 2023, po przeprowadzeniu pomiarów testowych. Chętnych do współpracy zapraszamy!

W dniach 19-23 czerwca Alicja Bonk i Wojciech Tylmann gościli w Niemczech na Uniwersytecie w Bremie. Dzięki współpracy z Prof. Berndem Zolitschką przeskanowano rdzenie z dwóch jezior za pomocą skanera XRF, a także opróbowano rdzeń osadów z jeziora Holzmaar. Otrzymane wyniki będą służyły realizacji projektu NCN (2021/43/D/ST10/00212) kierowanego przez Alę.
W czasie wolnym udało się zwiedzić stare miasto, przywitać z Muzykantami z Bremen, jak również cieszyć się spacerem wzdłuż Wezery.

36 Międzynarodowy Kongres Sedymentologiczny odbył się w Dubrowniku (Chorwacja) w dniach 12-16 czerwca. Ala Bonk wzięła udział w tym wydarzeniu i zaprezentowała dwa postery dotyczące aktualnie realizowanych przez nas badań.

Postery:
Limnological responses to human activity: an example of varved record of Lake Lubińskie (western Poland)
Bonk A., Piotrowska N., Żarczyński M., Enters D., Makohonienko M., Rzodkiewicz M., Tylmann W.

Are diatoms and chrysophyte cysts reliable indicators of meteorological conditions? A case study from eutrophic Lake Żabińskie, northeastern Poland
Agnieszka Szczerba, Alicja Bonk, Sergi Pla-Rabes, Wojciech Tylmann

W dniach 17-19 maja odbyła się w Gliwicach 14 Międzynarodowa Konferencja „Methods of Absolute Chronology”. Wojciech Tylmann został zaproszony do wygłoszenia wykładu plenarnego otwierającego konferencję, zaprezentowaliśmy również dwa postery dotyczące naszych bieżących badań.

Wykład plenarny:
From modern sedimentation processes to Holocene-long timescales: a long way to robust chronologies for lake sediments
Wojciech Tylmann

Postery:
210Pb and 137Cs dating of recent sediments from crater lakes in Mexico
Wojciech Tylmann, Paweł Etmański, Isabel Israde, Reza Safaierad, Marttiina Rantala, Nathalie Fagel

Carbonates isotopic response on physical and chemical condition of water for 50 Polish lakes”
Alicja Ustrzycka, Natalia Piotrowska, Denis Didier Rousseau, Konrad Kaczmarek, Alicja Bonk, Wojciech Tylmann, Janusz Filipiak

W dniu 11.05.2013 podczas spotkania GTN oraz Oddziału Gdańskiego PTG Agnieszka Szczerba miała okazję zaprezentować wyniki badań prowadzonych w trakcie doktoratu. W swoim wykładzie zatytułowanym: „Czy warunki pogodowe mają wpływ na okrzemki i cysty złotowiciowców?” przybliżyła fascynujący świat fitoplanktonu i jego reakcje na zmiany warunków atmosferycznych. Podczas spotkania dowiedzieć mogliśmy się o bezpośrednich i pośrednich związkach pomiędzy sezonowością i składem taksonomicznym zbiorowisk okrzemek i cyst złotowiciowców trzech jezior zlokalizowanych w północno wschodniej Polsce a zmiennością warunków meteorologicznych.

W cyklu seminariów online organizowanych przez Varves Working Group (PAGES) Alicja Bonk przedstawiła wystąpienie „Varves of northern Poland. The role of climate and human activity in varve structures and appearance.” Tym, którzy nie mogli wziąć udziału w wydarzeniu gorąco polecamy nagranie z tego bardzo interesującego wystąpienia (LINK). Alicja zabrała nas w podróż od zachodu do wschodu naszego kraju. Przedstawiając kolejne stanowiska wskazała jakie znaczenie dla formowania i struktury tych jakże cennych osadów ma klimat oraz działalność człowieka.

W dniach 23-24 marca odbyła się w Bydgoszczy XIII Sesja Paleolimnologiczna organizowana przez Wydział Nauk Geograficznych Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego oraz Polskie Towarzystwo Limnologiczne. Tym razem tematem przewodnim sesji był wpływ człowieka na ekosystemy jeziorno-torfowiskowe. Nasz zespół zaprezentował dwa referaty i dwa postery dotyczące aktualnie realizowanych badań.

Referaty:
Holoceńskie zmiany poziomu wody w jeziorze Suminko i ich związek z paleoklimatem i działalnością człowieka
Wojciech Tylmann, Anna Pędziszewska, Maurycy Żarczyński, Małgorzata Latałowa, Bernd Zolitschka

Rodzaje i intensywność pożarów roślinności oraz ich wpływ na ekosystemu jeziorne wzdłuż transektu europejskiego (FLAMES)
Alicja Bonk, Piotr Kołaczek, Sergi Pla Rabes, Timo Saarinen, Wojciech Tylmann, Bernd Zolitschka

Postery:
Wstępne wyniki badań osadów laminowanych Jeziora Gorzyńskiego (Polska NW)
Maria Kril, Krzysztof Pleskot, Karina Apolinarska, Aleksandra Pełechata, Małgorzata Szymczak-Żyła, Piotr Kołaczek, Monika Rzodkiewicz, Izabela Zawiska, Wojciech Tylmann

Pożary roślinności wywołane działalnością człowieka i ich wpływ na funkcjonowanie Jeziora Lubińskiego
Alicja Bonk, Wojciech Tylmann, Mirosław Makohonienko

Alicja Bonk została członkiem Doradczej Rady Redakcyjnej (Advisory Editorial Board) czasopisma The Holocene (SAGE), które jest poświęcone naukowym badaniom podstawowym skupiającym się na rekonstrukcjach paleośrodowiskowych, jak również procesach współczesnych. Objęte stanowisko jest w dużej mierze honorowe, niemniej jednak świadczy o rozpoznawalności pracy Ali na arenie międzynarodowej. Gratulujemy!

Nowe wyniki badań dotyczących zmian środowiskowych w zachodniej Polsce zostały właśnie opublikowane w czasopiśmie Catena. Badania prowadzone przez Alę Bonk i współautorów pokazują reakcję jeziora na nasilający się wpływ działalności ludzkiej w regionie w ciągu ostatnich 3000 lat. Podstawą rekonstrukcji była wielowskaźnikowa (litologia osadu, geochemia, palinologia, okrzemki) analiza warwowych osadów Jeziora Lubińskiego. Miłej lektury!

Bonk A., Piotrowska N., Żarczyński M., Enters D., Makohonienko M., Rzodkiewicz M., Tylmann W. 2023 Limnological responses to environmental changes during the last 3,000 years revealed from a varved sequence of Lake Lubińskie (western Poland). Catena, 226: 107053. DOI 10.1016/j.catena.2023.107053. LINK

Kolejny artykuł przedstawiający wyniki naszego monitoringu jezior mazurskich został właśnie opublikowany w Ecological Indicators. Badania prowadzone przez Agnieszkę Szczerbę zgłębiają zależności pomiędzy sezonowymi zmianami warunków meteorologicznych a zespołami okrzemek. Monitoring prowadzony był z użyciem pułapek sedymentacyjnych, pomiarów limnologicznych i hydrochemicznych, wykorzystano także dane meteorologiczne. Praca została wykonana we współpracy z Moniką Rzodkiewicz (UAM, Poznań). Miłego czytania!

Szczerba A., Rzodkiewicz M., Tylmann W. 2023. Modern diatom assemblages and their association with meteorological conditions in two lakes in northeastern Poland. Ecological Indicators, 147: 110028. DOI 10.1016/j.ecolind.2023.110028. LINK

Prof. Claire Belcher z wildFire lab na Uniwersytecie w Exeter w Wielkiej Brytanii odwiedziła nasz Zakład w dniach 24 stycznia – 7 lutego. Podczas swojego pobytu wygłosiła wykład pt. „Why we need to understand palaeofire behaviour and how we can estimate it”. Po wykładzie nastąpiła część praktyczna, podczas której nauczyliśmy się podstaw korzystania z prostego oprogramowania do modelowania komputerowego w celu przewidywania zachowania się ognia na podstawie istniejących danych.
W czwartek 2 lutego prof. Belcher wygłosiła referat „Wildfires, Present, Past and into the Future”. Claire pokazała badania przeprowadzone przez jej zespół, prezentując zapisy dotyczące pożarów lasów w przeszłości.
Mimo intensywnej pracy naukowej i napiętego grafiku, prof. Belcher znalazła czas, by udzielić krótkiego wywiadu, w którym wyjaśnia wpływ pożarów na środowisko. Przeczytaj więcej tutaj: Wywiad
Jej pobyt w naszym Zakładzie był możliwy dzięki zaproszeniu Alicji Bonk w ramach programu „Profesorzy wizytujący UG”.

W dniu 26 stycznia dr Krzysztof Pleskot z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zaprezentował referat pt. „Odporność jezior przybrzeżnych na ekstremalne zalewy morskie: oszacowanie w oparciu o badania paleoekologiczne z półwyspu Burin (Nowa Fundlandia, Kanada)”. Badania Krzysztofa realizowane są w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki.